Unia Europejska na straży zabawek

Na rynku dostępne są zróżnicowane zabawki – od prostych mięciutkich pluszaków do skomplikowanych, elektronicznych, interaktywnych. I właśnie ten kryzys urodzaju prowadzi często do tego, że konsumenci i detaliści zaczynają zadawać sobie pytanie, co jeszcze jest zabawką, a co już nią nie jest…

Fot.: Tomy

Prawna definicja zabawki wskazuje, że jest to produkt zaprojektowany lub przeznaczony, wyłącznie lub nie, do użytku podczas zabawy przez dzieci poniżej 14. roku życia. A ponieważ współczesne maluchy lubią „testować” zabawki i określać ich maksymalne parametry użytkowe, w trosce o bezpieczeństwo „testerów” należy takie produkty pod wieloma względami kontrolować.

Bez taryfy ulgowej

Podstawowa zasada jest taka, że wzrost zagrożenia jest wprost proporcjonalny do poziomu zaawansowania zabawki. Stąd też w tym przypadku przepisy prawa bywają rygorystyczne. Stawka jednak jest wysoka – ochrona dzieci przed narażeniem na niebezpieczeństwo. I tak wszystkie zabawki sprzedawane w Europie muszą spełniać wymogi bezpieczeństwa określone w dyrektywie 2009/48/EC. Obejmuje ona wiele rodzajów zagrożeń, w tym fizyczne (takie jak ostre krawędzie, które mogą przeciąć skórę), toksyczne (chodzi o substancje chemiczne wykorzystane do produkcji zabawek), elektryczne oraz bezpieczeństwa (w przypadku zabawek zasilanych energią elektryczną lub bateriami). W celu określenia, czy zabawka spełnia przepisy prawne, przeprowadzane są testy zgodne z normą EN 71, jak również oceniane inne wymogi bezpieczeństwa, które mogą mieć zastosowanie w odniesieniu do produktów z zasilaniem bateriami lub prądem stałym. W wybranych przypadkach istnieją różne wymagania – w zależności od wieku dziecka, dla którego przeznaczona jest zabawka. Na przykład produkty dla dzieci poniżej 3. roku życia nie mogą zawierać małych części ani trafić do produkcji przed poddaniem ich określonym testom. Jeśli zabawka jest przeznaczona dla starszego dziecka, ostrzeżenia z reguły nie są wymagane. Z tego powodu ważne jest, aby odpowiednio określić przedział wiekowy dzieci. Pomocne mogą być w tym wytyczne CPSC w sprawie określania wieku oraz PD ISO/TR 8124-8:2014.

Długa lista wymagań

Przy ocenie bezpieczeństwa zabawek interaktywnych branych jest pod uwagę wiele specyficznych zagrożeń. Niezwykle ważne jest zatem, aby ewentualne zagrożenie przewidzieć i ocenić już na etapie projektowania i testowania.
Jeśli zabawka zawiera element akustyczny, powinien zostać zmierzony poziom hałasu w celu zapewnienia, że ​​zabawa nie będzie się wiązała z ryzykiem uszkodzenia słuchu u dziecka. Norma EN 71 (część 1) opisuje specyficzne testy do pomiaru poziomu dźwięku emitowanego przez zabawki. W przypadku różnych rodzajów zabawek akceptowane są różne poziomy dźwięku; przy ustalaniu poziomu hałasu brany jest pod uwagę zarówno sposób zabawy, jak i wiek dzieci korzystających z zabawki. Na przykład telefon komórkowy, który podczas zabawy może być umieszczony przez dziecko blisko ucha, musi mieć niższy poziom dźwięku niż zabawki, którymi zazwyczaj dziecko bawi się na podłodze.
Standard bezpieczeństwa dla zabawek zasilanych bateriami EN 62115 dotyczy ryzyka przegrzania baterii lub możliwości ich wybuchu z powodu zwarcia (np. kiedy użytkownik nieprawidłowo umieści baterie w komorze). Dobrze zaprojektowana zabawka nie będzie działać, jeśli baterie nie zostały umieszczone w prawidłowy sposób. Ponadto istnieją wymogi dotyczące oznakowania i ostrzeżeń w celu zapewnienia bezpiecznego jej użytkowania. Dodatkowe zagrożenie, które należy ocenić, mogą stanowić światła LED wykorzystywane w zabawkach interaktywnych. Zgodnie z normą EN 62115 diody LED w zabawkach powinny spełniać wymagania standardu EN 60825. To gwarancja, że ich moc jest bezpieczna.
Oprócz tych szczegółowych wymagań zabawki muszą być zgodne z innymi przepisami prawa, jak REACH (w szczególności załącznik XVII, który określa wymagania dla wybranych substancji chemicznych w zabawkach), a w przypadku zabawek elektronicznych – z dyrektywami EMC, WEEE, ROHS oraz przepisami dotyczącymi baterii i akumulatorów.

Ostatnia prosta
A kiedy już zabawka spełnia wszystkie wymogi bezpieczeństwa, producent jest zobowiązany umieścić na produkcie znak CE. Jest to oświadczenie, że produkt jest zgodny z wymaganiami dyrektywy UE w sprawie bezpieczeństwa zabawek, co jednocześnie umożliwia swobodny jego przepływ między krajami członkowskimi. Dodatkowo w przypadku każdego produktu musi zostać również opracowana szczegółowa dokumentacja techniczna.     Trzeba przyznać, że droga do sukcesu w przypadku produkcji zabawek potrafi być długa i wyboista. Aby ją Państwu ułatwić, proponujemy niezawodną pomoc w przejściu przez kolejne procedury. Oferuje ją dysponujący globalną siecią ponad 1 tys. laboratoriów i biur w ponad 100 krajach Intertek, który posiada akredytację do wykonywania testów zabawek niezbędnych do wprowadzenia ich na rynek europejski. Aby uzyskać szczegółowe informacje na ten temat, wystarczy odwiedzić stronę www.intertek.com/toys-childrens-products.

Tekst: Paweł Żaczek, menedżer ds. rozwoju/business development manager non food products w Intertek Poland Sp. z o.o., Beata Szczucka, legal advisory manager w Intertek Poland Sp. z o.o.